Het concert vindt plaats in Galerie Marzee. Adres: Lage Markt 3, 6511 VK Nijmegen. U kunt reserveren via reserveringen@modernemuziek.nl. Aan de deur worden geen kaartjes verkocht. Voor het bestellen van losse kaartjes kunt u het bedrag van €24 overmaken op bankrekeningnummer NL78 INGB 0000 6517 17 ten name van Stichting Moderne Muziek Nijmegen (studerenden tot 30 jaar € 12). Reserveringen worden in volgorde van binnenkomst in behandeling genomen en bevestigd. Abonnementhouders en vrienden van de Stichting hebben voorrang.
Joseph Houston
piano en elektronica
We openen het nieuwe jaar met een breed scala aan zeer recente en experimentele muziek voor piano en synthesizers door de Britse pianist Joseph Houston. Joseph stelt in samenwerking met componisten innovatieve programma’s samen die muziek uit verschillende genres combineren. Hij trad ondermeer op op de Biënnale van Berlijn, Donaueschinger Musiktage, BBC Proms, Kammer Klang (Londen), Konzerthaus (Berlijn), Philharmonie (Berlijn), Southbank Centre (Londen) en niet te vergeten eerder bij ons met het Quattuor Diotima en als duo met violiste Sarah Saviet.
Foto Camille Blake
programma
Bryn Harrison – Quietly Rising (2008)
Joseph Houston – Duo (for piano and playback) (2023)
Matthew Shlomowitz – Explorations in polytonality and other
musical wonders, volume 1, nos. 1 and 4 (2021)
– pauze –
Mark Barden – Die Haut anderer (2008)
Chiyoko Szlavnics – Constellations I-III (for piano and sinewaves) (2011)
Horațiu Rădulescu – Piano Sonata No. 4, Like a well… Older than God (1993)
In de loop der tijd heeft de piano zich ontwikkeld van een instrument voor soms zeer virtuoze diatonische of chromatische muziek tot een instrument waarmee ook abstracte klankvelden en ritme-structuren kunnen worden verkend.
Het progamma opent met Bryn Harrisons zachte en heldere Quietly Rising, waarin met behulp van electronica de vele variaties in pianoresonantie worden onderzocht. Door subtiel gebruik van het sustainpedaal ontstaat een harmonisch veld waarvan steeds een ander aspect wordt belicht. Ingetogen herhalingen — de ene langzamer dan de andere — ontsluiten zo stap voor stap hoe rijk de klank van een piano kan zijn.
Het tweede stuk, Duo van Joseph Houston zelf, laat de vloeiende samensmelting horen van identiek materiaal, namelijk van de akoestische piano en van zijn vooraf opgenomen dubbelganger. Beide partners onttrekken zich aan elke vorm van coördinatie, bewegen afwisselend naar voor- of achtergrond, maar komen noodzakelijkerwijs steeds weer samen. Akkoordlijnen of stiltes onderbreken hun interactie totdat die omvormt in een rusteloze, maar uiteindelijk statische wolk van langzaam verschuivende, ultrazachte toonhoogten, een wolk die weg drijft als in een helder ruisende leegte.
Matthew Shlomowitz’ Explorations in polytonality and other music wonders, volume 1, nos. 1 and 4, leidt ons door een landschap van vrolijke, virtuoze energie. Deze energie komt met name vrij door het stapelen van verschillende lagen van ritmische en tonale complexiteit, vaak gericht op specifieke intervallen.
Na de pauze klinkt Mark Bardens die Haut anderer. Deze compositie begint met het voorzichtig aftasten van de piano, waarbij ook toevalsgeluid vrijkomt. Daarna volgen meer geplande aanslagen. Ondanks de soms obsessieve energie behouden de klanken die de pianist voortbrengt hun natuurlijke schoonheid.
De componiste Chiyoko Szlavnics combineert in haar Constellations I-III de piano met sinusgolven om een delicaat en fragiel klanklandschap te creëren. Zij leidt ons door een prachtige, haast buitenaardse klankarchitectuur die op verschillende manieren kan worden waargenomen: als één uitgebreid instrument of als afzonderlijke geluidsvelden.
Het oudste werk in het progamma is de Vierde pianosonate, Like a Well…Older than God van Horațiu Rădulescu, volgens Messiaen een van de origineelste, jonge muzikanten van zijn tijd. De sonate heeft vier delen: I. Trumpets of the Eternal, II. The Sacred Sound, III. Music… Older than Music, IV. Abyssal Dance. De sonate ontleent haar poëtische sfeer aan Lao Zi’s Tao Te Ching en is in vele opzichten onconventioneel: gemarkeerd door stiltes suggereren velden van gebroken akkoorden een kader dat subtiele herhaling en variatie mogelijk maakt. Misschien herkent u Roemeense volksmelodieën, ook al zijn die hoogst origineel geïntegreerd met spectraal technieken, die gebaseerd zijn op de akoestische eigenschappen van geluid.